miércoles, 12 de marzo de 2014

Descuberta unha estrela hiperxigante

A estrela HR5171A, unha hiperxigante amarela con un diámetro de máis de 1300 veces o solar, ha sido observada polo conxunto de telescopios VLT, en Chile. / ESO 

A estrela HR5171A está a  12.000 anos luz da Terra, na constelación de Centauro, e é unha xigante amarela, tan enorme que, con un diámetro de 1.300 veces o do Solar, resulta a mayor que se coñece de este tipo. É aproximadamente un millón de veces máis brillante que a nosa estrela. O ha descuberto un equipo internacional co conxunto de telescopios VLT (do Observatorio Europeo Austral, ESO) en Chile e cunha técnica avanzada de observación, pero combinando os seus resultados con datos de outros telescopios e de traballos de astrónomos aficionados que os científicos profesionaies califican de “excelentes”. É unha das dez estrelas máis grandes, con un tamaño de 50% superior á famosa superxigante Betelgeuse.
As hiperxigantes amarelas son pouco corrientes, solo se coñece unha docena de elas na Vía Láctea, e están nunha fase da sua evolución na que son inestables e cambian rápidamente, expulsando e formando unha nebulosa extensa ao seu alrededor, explican os expertos do ESO. En concreto HR5171A, está facéndose máis grande nos últimos 40 anos, enfriándose ao crecer.
Ilustración da estrela HR5171A e a sua compañeira que forman un sistema estelar doble no que os dous astros se tocan. / ESO

HR5171A forma un sistema binario con unha compañeira de masa inferior e algo máis quente, con unha temperatura da primera na sua superficie que ronda os 5.000 graos centígrados; a menor da unha volta completa alrededor da maior cada 1.304 días terrestres, con un marxe de error de seis días máis o menos. Esta formación de sistema binario ha sido unha sorpresa para os astrónomos ao realizar as últimas observaciones. “As dous estrelas están tan xuntas que se tocan e o sistema no seu conxunto parece un cacahuete xigante”, dice Olivier Chesneau (da Universidade de Niza Sophia-Antipolis e do CNRS francés), líder da investigación. Os resultados de este traballo vanse a publicar na revista Astronomy and Astrophysics, pero o artigo adelantase en internet (Arxiv), como é habitual na física.
Este equipo internacional ha recurrido ao conxunto de grandes telescopios VLT que o ESO ten no cerro Paranal (Chile), con catro observatorios de 8,2 metros de diámetro cada un e outros tantos auxiliares de 1,8 metros precisamente para utilizalos en combinado mediante a técnica denominada interferometría. É un modo de observación habitual fai tempo en radioastronomía, pero moi difícil no caso de equipos de infrarroxo, como se fixo neste caso de HR5171A. Ao combinar a luz da estrela captada por varios telescopios, o conxunto actúa, a efectos de resolución, coma se se tratara dun único observatorio de espellos principal de 140 metros de diámetro.
Conxunto de telescopios VLT do Observatorio Europeo Austral (ESO), no Cerro Paranal (Chile). / ESO/H.H.HEYER

ENLACE: http://sociedad.elpais.com/sociedad/2014/03/12/actualidad/1394640909_358438.html

Pablo González Vázquez               1ºC   BACHILLER

No hay comentarios: